فاوست، داستان دانشمندی را بیان می کند که مدارج علمی بسیاری را طی کرده است؛ مهم ترین نسخه این افسانه، “نمایشنامه فاوست” است که توسط نویسنده آلمانی یوهان ولفگانگ فون گوته در سال ۱۸۰۸ چاپ شده است. فاوست با محدودیت های ذهن و اندیشه انسان کنار نمیآید و از دست نیافتن به نهایت خوشحالی و شادمانی، آشفته است. فاوست در معاملهای با شیطان، روحش را در ازای دستیابی به لذتهای زمینی و کسب علم و دانش بی نهایت، به او میفروشد.
اغلب در ادبیات، بازتاب شیطان و شرارت با نگاهی کلاسیک و تأثیر گرفته از کهن الگوها شروع میشود و با تحول و تکامل، از سیاه و سفیدی فاصله میگیرد. همین گستردگی و تفاوت دیدگاه ادیبان و روشنفکران در طی سال ها و دوره ها، حضوری تأملبرانگیز و جذاب به شیطان بخشیده است.
داستان فاوست
نخستین بخش از داستان فاوست با مقدمهای در باب بهشت آغاز میشود. خداوند به درخواست شیطان، به او اجازه میدهد تا راستی و درستی فاوست، بنده و خدمتگزار خدا را آزمایش کند. شیطان با فاوست پیر و سالخورده معامله ای میکند. اگر فاوست با این معامله موافقت کند، روح از تنش پرواز خواهد کرد. فاوست دوباره جوان میشود و با شیطان به مسافرت می رود و از تمام لذایذ زمینی بهره مند می گردد. فاوست در زمین عاشق دختری به نام مارگارت میشود بعد به او خیانت میکند و مسئول مرگ او می شود. مفیستوفلس یا شیطان گمان میکند که روح مارگارت را اسیر خواهد کرد اما صفای عشق او نسبت به فاوست و امتناع او از نجات یافتن از چنگال مرگ، باعث نجات او میشود.
در اینجا قسمت اول نمایش به پایان میرسد ولی فاوست هنوز در دنیای لذت ها و شهوات، آن لحظه پر شکوه هستی را که در آرزوی به چنگ آوردنش میباشد، به دست نیاورده است.
دیوید کاپرفیلد رمانی به نویسندگی نویسنه ی شهیر انگلیسی چارلز دیکنز و نیز نام شخصیت اصلی همین داستان می باشد. دیکنز این رمان را از سایر کتابهای خود برتر میدانست؛
ترجمه های فاوست
نخستین ترجمههای فاوست از زبان فرانسوی به فارسی صورت پذیرفته است. ترجمه اول را «اسدالله مبشری» در سال ۱۳۴۵ انجام داده که قسمت اول فاوست را شامل میشود. سپس در سال ۱۳۷۶ هر دو بخش این اثر با ترجمه «م. ا. به آذین» در «انتشارات نیلوفر» انجام شد و به چاپ رسید.
به تازگی توسط «سعید جوزی» ترجمه فاوست از زبان آلمانی و توسط انتشارات «گل آذین» انجام و منتشر شدهاست. در ترجمه گل آذین شخصیتها، صحنهها و روند داستان با جزئیات شرح داده شده است.